ابرنواختری در نزدیکی کهکشان سیگار کشف شد: زمین در امان خواهد بود!

جدیدا ستاره‌ای به یک ابرنواختر تبدیل شده که فاصله چندانی هم از زمین ندارد. این مهمان جدید که در کهکشان مسیه 82 (M82 یا کهکشان سیگار) قرار گرفته، تنها 11 -12 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. این ابرنواختر اولین بار توسط دانشجویان کالج لندن و در شب 21 ژانویه مشاهده شد. M82 نزدیک‌ترین ابر نواختر به سیاره زمین است و از این روی این روزها به بهترین زمان برای مشاهده آن است.

نگران نباشید! این ستاره آنقدر از ما دور است که نباید نگران بمباران شدن با اشعه‌های کیهانی آن باشیم. اما اگر این ابرنواختر اینجا در کهکشان ما قرار گرفته بود، داستان صورت دیگری به خود می‌گرفت.

ابرنواختر مذبور که هم اکنون در زاویه 80 تا 90 درجه و با سرعتی بسیار کند حرکت می‌کند، موقتا به صورت PSN J09554214+6940260 معرفی شده و در کهکشان سیگار جای دارد که 11 میلیون سال نوری از ما فاصله داشته و در صورت فلکی دب اکبر قرار گرفته است.

supernova-M82-1

M82 بسیار قابل توجه است چرا که نزدیک‌ترین کهکشان ستاره‌زا (Starburst) به زمین می‌باشد (دوره‌ای از فعالیت‌های شدید و گسترده در یک کهکشان که منجر به ایجاد ستارگان می‌گردد). این نوع از کهکشان‌ها سوخت هسته‌ای بالایی داشته و به طرزی غیر قابل باور درخشان هستند و هنوز هم تعداد زیادی ستاره بوجود می‌آورند. مرکز این کهکشان هم اکنون 10 بار سریع‌تر از کهکشان راه شیری ستاره تولید می‌کند. این کهکشان همچنین منزلگاه ابرنواختران نوع دو است ( وقتی که یک ستاره غول از انرژی تخلیه شده و مرکز آن درهم شکسته و منفجر می‌شود ابرنواختر نوع دو شکل می‌گیرد)

چین به هدف خود در مورد کاهش انتشارات کربنی نزدیک‌تر شده است
مشاهده

اما در این مورد وضعیت کاملا متفاوت است چرا که PSN J J09554214+6940260 از نوع Ia است یعنی یک ابرنواختر از نوع کوتوله سفید.

همانگونه که می‌دانیم ابر نواختر نوع Ia ، در سیستم‌های ستاره‌ای دوتایی رخ می‌دهد، جایی که یک کوتوله سفید- ستاره مرده‌ای که از سوخت تخلیه شده – با ستاره همدم بهم می‌پیونند. با اتحاد دو ستاره جرم با کمک نیروی جاذبه از ستاره همدم به سوی کوتوله کشیده شده و در نهایت کوتوله سفید به جرم مورد نظر دست می‌یابد. در این مرحله هسته مرکزی کوتوله سفید به قدر کافی گرم شده تا باقیمانده کربن و اکسیژن را ترکیب و منفجر کند، چرا که جرم کوتوله بسیار زیاد شده و در خود فرو می‌ریزد.

supernova-M82-2

پیامد این انفجار اگر در مکان درست صورت گیرد منجر به شکل گیری یک ابرنواختر خواهد شد. البته تمام این مراحل به صورت کاملا فرضی عنوان می‌شود چرا که اثبات این مراحل به صورت علمی آنهم در مورد پدیده‌ای چنین نادر و با چنین فاصله دوری از کره زمین بسیار مشکل و تقریبا غیر ممکن است.

از نظر علمی، PSN J09554214+6940260حائز اهمیت است چرا که ابرنواختران نوع یک به عنوان “شمع استاندارد” (Standard Candle) مورد بررسی قرار می‌گیرند. علت این امر آن است که میزان روشنایی آنها همواره ثابت است، در واقع قدر مطلق آنها 0.6 است. از این رو با کمک محاسبه میزان روشنایی واقعی و روشنایی که از آنها به ما می‌رسد می‌توان فاصله آنها را محاسبه کرد. با کمک مشاهده فرآیندی که طی آن این ابرنواختران به اوج درخشش خود می‌رسند، متخصصان فیزیک نجومی قادر به کشف اطلاعاتی خواهند بود که به عنوان قوانین کیهانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. مشاهدات و داده‌های جدید نشان می‌دهد که انبساط کیهانی رو به افزایش است.

فضاپیمایی برای نابودسازی سیارک بنو
مشاهده

supernova-M82-3

هم اکنون میزان درخشش PSN J09554214+6940260 در حدود قدر دوازدهم است. در این مرحله این ابرنواختر توسط یک تلسکوپ کوچک قابل مشاهده خواهد بود، اما امکان دارد در قدر هشتم به اندازه‌ای روشن شود که توسط یک دوربین دوچشمی نیز قابل مشاهده گردد. اما در عین حال این امکان نیز وجود دارد که در قدر ششم به اندازه‌ای درخشان نباشد که توسط چشم غیر مسلح نیز رویت شود.

M82 در آسمان شمال شرقی و حدود ساعت 8 شب به راحتی قابل مشاهده است. اگر تلسکوپ ندارید بهتر است هم اینک به دنبال کلوب ستاره شناسی محلی بگردید، چرا که نباید این اتفاق نادر ستاره‌ای را از دست داد.

اما اگر این پدیده شگفت شما را هراسان کرده لازم است برای آسودگی خیال‌تان بار دیگر خاطر نشان کنیم این ابرنواختر چندین هزار سال نوری با ما فاصله دارد و قطعا نمی‌تواند به کره دوست داشتنی ما زمین، صدمه‌ای برساند.

هر چند اگر به ما نزدیک‌تر بود، اشعه‌های گامای آن اتمسفر ما را بمباران کرده و لایه ازن را از بین می‌برد آنوقت خورشید دوست داشتنی همه ما را کباب می‌کرد. اما با آسودگی خاطر فعلا به قدر کافی از ما فاصله دارد.