تاخیر دو ساله ناسا در مرحله‌ بعدی سفر به مریخ

ناسا اجرای مرحله‌ی آتی از برنامه‌ی سفر به مریخ را به علت پیدایش یک ایراد فنی در یکی از بخش‌های علمی فرودگرش به مدت حداقل دو سال به تاخیر انداخته است. فرودگر اینسایت (InSight) قرار بود ماه مارس سال ۲۰۱۶ پرتاب شود و پس از فرود روی مریخ چگونگی فعالیت‌های لرزه‌ای و زلزله‌شناسی در مریخ را تصویرسازی کرده و در اختیار دانشمندان بگذارد. این عملیات به عنوان نخستین ماموریت فضایی به مریخ پس از فرستادن مریخ‌نورد کیوراسیتی (Curiosity) در سال ۲۰۱۲ به شمار می‌رود. با اینکه ناسا هنوز به طور روشن اعلام نکرده که زمان این تعویق چه مدت خواهد بود، اما به گزارش مجله‌ی ساینس این زمان احتمالا دو سال یا بیشتر خواهد بود.

سوم دسامبر امسال در آزمایشگاه پیشرانه‌ی جت ناسا یک نشتی در مخزن عایق‌کاری‌شده‌ای که یکی از ابزارهای فنی اینسایت را در خود نگه می‌دارد مشاهده شد. این ابزار که با نام SEIS شناخته می‌شود قرار بود ناسا را در انجام پاره‌ای از پژوهش‌ها با عنوان «نخستین پروژه‌ی کندوکاو بخش‌های درونی سیاره‌ی سرخ» روی مریخ یاری کند. در وهله‌ی اول این فرودگر به کشف و بررسی زلزله‌های سطح بیرونی مریخ که اصطلاحا marsquakes نامیده می‌شود، می‌پردازد. این فرودگر قرار است اندازه‌گیری و تشخیص حرکت روی سطح سیاره را به مقادیر بسیار ریز تا اندازه‌ی قطر یک اتم به انجام برساند.

این درجه از حساسیت در این ابزار مستلزم این است که ابزار در خلا قرار داشته باشد. پس از انجام عایق‌کاری محفظه مشخص شد که روی آن درزهایی وجود دارند و در کار این دستگاه اختلال ایجاد خواهند کرد.

ماهواره WorldView 3: تصویر برداری از اشیایی ۳۱ سانتی‌متری روی زمین از خارج جو
مشاهده

سرپرست علمی ناسا جان گرانسفلد (John Grunsfeld) می‌گوید:

این نشتی‌ها به اندازه‌ای جدی بود که ما را وادار کرد از انجام این مرحله از ماموریت سفر به مریخ برای زمانی صرف نظر کنیم. تلاش‌ها برای رفع مشکل ناکام ماند و چند روز پیش ناسا اعلام کرد که ماموریت به تعویق افتاده است.

در بخشی از بیانیه‌ی ناسا می‌خوانیم:

مدیران ناسا پس از بررسی و سنجش دقیق تصمیم گرفتند تا ماموریتی که قرار بود در مارس ۲۰۱۶ برای بررسی زمینه‌های ژئودسی (زمین‌سنجی) و ویژگی‌های انتقال حرارتی مریخ راه‌اندازی شود را به حالت تعلیق دربیاورند. این تصمیم به خاطر  موفقیت آمیز نبودن تلاش‌های انجام شده برای رفع نقص کلیدی در یک بخش کلیدی از محموله‌ی علمی فضاپیما رخ داد.

ابزار SEIS را آژانس فضایی فرانسه (CNES) پشتیبانی می‌کند. ژان وس لگال (Jean-Yves) رییس این آژانس در این باره می‌گوید:

ما مشکل نشتی در این فرودگر را خیلی زود می‌توانیم حل کنیم و تسلیم این مشکل نمی‌شویم … تا پنج ژانویه این مشکل را حل خواهیم کرد.

مارک پیرچر (Marc Pircher) مدیر مرکز فضایی تولوز در CNES کمی محتاطانه‌تر در این مورد صحبت می‌کند و می‌گوید:

برای اولین بار است که چنین ابزار حساسی تا به امروز ساخته می‌شود. ما به موفقیت در این کار بسیار نزدیک بودیم اما اختلالی در حین انجام کار به وجود آمد که حل آن مستلزم بررسی و کندوکاو بیشتر است. گروه‌های ما مسلما برای حل این مشکل راهکاری پیدا خواهند کرد، اما این اتفاق به این زودی نمی‌افتد و ما نمی‌توانیم فرودگر را در سال ۲۰۱۶ به فضا پرتاب کنیم.

ناسا همچنین باور دارد که برای حل این مشکل و آزمایش کامل و دقیق راه‌حل‌های پیشنهادی قبل از پرتاب، زمان کافی نخواهند داشت. سفر به مریخ تنها در زمان‌هایی از سال انجام می‌شود که مدارهای دو سیاره به هم نزدیک باشند تا سفر از نظر اقتصادی و هزینه‌ی انرژی ارزان‌تر باشد. برای فرودگر اینسایت زمان مناسب از ۴ تا ۳۰ مارس ۲۰۱۶ تعیین شده بود. اما با پیش آمدن این تاخیر به نظر می‌رسد پرتاب آن تا ۲۰۱۸ به تعویق بیفتد.

ساخت ماهواره‌ بومی؛ اولویت سازمان فضایی و وزارت ارتباطات
مشاهده