بستن
0 محصول
مشاهده سبد خرید
تماشا کنید: دلایلی مبنی بر وجود سیاره نهم منظومه شمسی
فریبا نظامیوند
2018-12-28
تماشا کنید: دلایلی مبنی بر وجود سیاره نهم منظومه شمسی
طی روزهای گذشته ستاره‌شناسی که از دلایل اصلی قرار گرفتن پلوتو در طبقه‌بندی سیاره‌های کوتوله در سال ۲۰۰۵ بود، مدارکی مستدل از وارد شدن یک سیاره‌ی یخ‌زده‌ی غول‌پیکر به منظومه‌ی شمسی و گذشتن آن از سیاره‌ی نپتون ارائه داده است.
به نظر می رسد که این سیاره (با لقب سیاره‌ی ۹) در حال طی کردن مداری طویل حول خورشید است. پیش‌بینی می‌شود که مدت‌زمان لازم جهت طی کردن این مدار توسط سیاره‌ی یاد شده ۱۰ هزار تا ۲۰ هزار سال باشد. جرم تخمینی این سیاره ۱۰ برابر و ابعاد آن ۴ برابر کره‌ی زمین است. از نظر اعضای تیم تحقیقاتی، دلیل پیدا نشدن این سیاره تا کنون، قرار داشتن آن در نقطه‌ای بسیار دوردست است؛ فاصله‌ی سیاره‌ی نه از خورشید ۱۴۹ میلیون کیلومتر است، یعنی ۷۵ برابر بیش‌تر از فاصله‌ی پلوتو از خورشید.
البته تا کنون هیچ‌کس قادر به مشاهده‌ی سیاره‌ی ۹ نبوده است، بنابراین تا مرحله‌ی اثبات وجود این سیاره راه زیادی باقی است. اما با این حال، تیم تحقیقاتی به لطف هم‌ترازی عجیب شهاب‌سنگ‌ها در کمربند کویپر(اجرام کمربند کویپر یا KBO)، قادر به یافتن شواهدی از وجود این سیاره در مرز منظومه‌ی شمسی شده‌اند.
مایک براون؛ سرپرست تیم تحقیقاتی از موسسه ی فناوری کالیفرنیا (Caltech) می‌گوید:
ما شاهد علائمی عجیب در داده‌های خود بودیم که نشان از وقوع پدیده‌ای غیرعادی در مرز منظومه‌ی شمسی داشت. اجرامی که در آنجا قرار داشتند، به شکلی غیرطبیعی در کنار یکدیگر قرار گرفته بودند. ما روش‌های مختلفی برای توجیه این پدیده استفاده کردیم، اما هیچکدام از این روش‌ها ما را به پاسخ نزدیک نمی‌کردند.
در سال ۲۰۱۴ تیم تحقیقاتی براون در حال بررسی یکی از این KBOها بودند؛ یک سیاره‌ی کوتوله با نام 2012 VP113. این تیم بعدها به این نتیجه رسیدند که مدار این KBO به دلایل نامعلومی هم‌راستا با مدار۵ نمونه KBO بزرگ دیگر شامل Sedna قرار گرفته است. اما اکنون تیم یاد شده ثابت کرده است که جهت‌گیری مدار این ۶ KBO در یک راستا بوده و زاویه‌ی انحراف آن‌ها نیز دقیقا مشابه سیارات منظومه‌ی شمسی است.
براون می‌گوید:
این قضیه همانند داشتن ساعتی با ۶ عقربه است که هر کدام با سرعت متفاوتی در حال حرکت هستند، اما هر بار که به ساعت نگاه می‌کنید، این عقربه‌ها دقیقا در یک نقطه قرار گرفته‌اند. احتمال وقوع اتفاقی این پدیده تنها ۰.۰۰۷ درصد است، بنابراین ما معتقد هستیم که عامل دیگری باعث شکل‌گیری این مدارها شده است.
دو توضیح محتمل می‌توان برای علت وقوع این پدیده در نظر گرفت: اجرام کشف نشده‌ای که در بطن کمربند کویپر شناور هستند، یا سیارهای مخفی که تا کنون کشف نشده است. براون نظریه‌ی اجرام شناور را رد می‌کند؛ چرا که اگر این اجرام شناور قادر به انتقال ۶ KBO یاد شده به مداری یکسان بود، در این صورت جرم کمربند کپلر نیز ۱۰۰ برابر بیش‌تر از مقدار کنونی آن بود. بنابراین احتمالا نیروی گرانشی سیارهای در دوردست که قرن‌ها از نظرها پنهان بوده، باعث جهت‌گیری یکسان این KBOها شده است. و تیم تحقیقاتی براون به صورت کاملا اتفاقی به این موضوع پی برده‌اند.
در گزارش‌ها آمده است:
اولین مدل‌سازی کامپیوتری این تیم شامل دنیایی بود که در حال گردش حول اجرام کمربند کویپر است. اما این نظریه با شکست مواجه شد. اما اعضای تیم به صورت اتفاقی به توجیه دیگری رسیدند؛ آن‌ها به مدل خود سیارهای غول پیکر با مدار طویل اختصاصی خود اضافه کردند، مدار این سیاره در جهت مخالف مدار اجرام کمربند کویپر قرار گرفته بود.
اعضای تیم بر این باورند که سیاره‌ی ۹ احتمالا به قدری بزرگ است که توسط بزرگترین تلسکو‌پ‌های دنیا مانند تلسکو‌پ‌های ۱۰متری دوگانه در رصدخانه‌ی W. M. Keck و تلسکوپ سوبارو واقع در Mauna Kea هاوایی، قابل شناسایی است. اما تا زمانی که قادر به مشاهده‌ی آن نشده‌ایم، باید به این مسئله به دیده‌ی تردید نگاه کنیم.
هل لویسون؛ یکی از ستاره‌شناسان موسسه‌ی تحقیقاتی Southwest در این رابطه می‌گوید:
من در طول دوران کاری خود بارها با ادعاهای این‌چنینی مواجه شده‌ام، اما هیچکدام از آن‌ها صحت نداشته‌اند.
کریس لینتات؛ متخصص فیزیک نجومی دانشگاه آکسفورد می‌گوید:
در طی سالیان گذشته، بارها ایده‌ی وجود سیارهای دیگر در منظومه‌ی شمسی مطرح شده است، اما این نظریه، تا کنون دقیق‌ترین و قانع کننده‌ترین تحلیل را ارائه می‌دهد.
براون امیدوار است که با در دسترس عموم قرار دادن نتایج تحقیق، یا دلیل دیگری برای جهت‌گیری یکسان KBOها مطرح شود، یا اینکه سیاره‌ی ۹ شناسایی شود! وی می‌گوید:
این مایه‌ی خرسندی من خواهد بود که فرد دیگری سیاره‌ی ۹ را بیابد. ما این مقاله را با این هدف منتشر کره‌ایم که افراد دیگری با الهام گرفتن از آن، تحقیق و پژوهش خود را در این زمینه آغاز کند.
