به‌تازگی تحقیقی در هفته‌نامه‌ی آکادمی ملی علوم ایالات متحده به چاپ رسیده است که نشان می‌دهد تا سال ۲۰۵۰، بزرگ‌ترین مناطق زیر کشت قهوه نزدیک به ۸۸ درصد از مساحت خود را از دست می‌دهند. دلیل اصلی این اتفاق را می‌توان در پدیده‌ی گرمایش زمین جست‌و‌جو کرد.

این تحقیق به تأثیر گرمایش زمین بر جمعیت زنبور‌ها و در نگاهی جزئی‌تر بر میزان باروری گیاه قهوه پرداخته است. اگرچه زنبور‌ جثه‌ای کوچک دارد ولی برای انسان از اهمیتی بزرگ برخوردار است؛ بیشتر از دوسوم محصولات گیاهی مصرفی انسان‌ها با کمک زنبور‌ها تکثیر می‌شوند.

با گرم شدن هوای کره‌ی زمین زنبور‌ها به مناطقی با آب‌و‌هوایی مناسب‌تر مثلا ارتفاعات کوهستانی کوچ می‌کنند و گیاه قهوه هم امکان رشد در مناطق قدیم را پیدا نمی‌کند. اما برای کشورهای اصلی تولیدکننده‌ی قهوه‌ی نظیر نیکاراگوئه، هندوراس و ونزوئلا قضیه‌ کمی متفاوت است. تیلور ریکتس، نویسنده‌ی همکار این پژوهش، در این مورد می‌گوید:

این کشور‌ها مناطق کوهستانی زیادی ندارند، در نتیجه زیست‌گاه مناسب و جایگزینی برای زنبور‌ها و گیاه قهوه هم پیدا نخواهند کرد. در چنین مناطقی پدیده‌ی گرمایش زمین تأثیر زیادی بر جمعیت زنبور‌ها، سطح زیر کشت قهوه و دیگر محصولات کشاورزی خواهد داشت.

بر اساس مدل توسعه داده‌شده در این مقاله، تا سه دهه‌ی آینده کشور‌های اصلی تولیدکننده‌ی قهوه تا ۸۸ درصد از سطح مفید زیر کشت خود را از دست خواهند داد. این میزان کاهش تا ۶۰ درصد بیشتر از پیش‌بینی‌های پیشین به‌حساب می‌آید. احتمالا مدل‌های گذشته اهمیت زنبور‌ها را نادیده گرفته بودند.

زنبورهای گرده‌افشان برای کشاورزان اهمیتی کلیدی در ردیف آب، خاک و نیروی انسانی دارند. مطالعات مختلف نشان می‌دهند که با افزایش جمعیت زنبور‌های گرده‌افشان، تا ۲۰ درصد میزان باروری گیاه قهوه افزایش می‌یابد و کیفیت دانه‌های برداشت‌شده‌ی قهوه نیز بهبود چشم‌گیری خواهد داشت.

ربات شش‌چرخ، رقیبی برای پهپاد؛ انقلابی در روش‌ سنتی ارسال کالا
مشاهده

بااین‌حال کشور‌هایی نظیر مکزیک، کلمبیا و کاستاریکا با داشتن مناطقی مرتفع، احتمالا خسارت‌های کمتری از گرمایش زمین متحمل می‌شوند و تا حدودی منتفع هم خواهند شد. تیلور ریکتس در ادامه و در مورد کشور‌هایی با مناطق مرتفع می‌گوید:

به دلیل هجوم زنبور‌های گرده‌افشان به مناطق نسبتا مناسب‌تر این کشور‌ها، مناطقی مساعد برای رشد و باروری گیاه‌هایی نظیر قهوه به وجود می‌آید. بااین‌حال خسارت‌های به‌وجودآمده از گرمایش زمین بسیار بالا‌تر از منافع به‌دست‌آمده از آن خواهند بود.

اگرچه کوچ زنبور‌های گرده‌افشان به مناطق کوهستانی منافعی را برای آن مناطق به وجود می‌آورد؛ ولی بر اساس مطالعات انجام‌شده باید منتظر کاهش ۱۵ درصدی تنوع این زنبور‌ها در آینده باشیم.

نزدیک به ۲۵ میلیون کشاورز در ۶۰ کشور گرمسیر استوایی مشغول به کشت این گیاه پرکاربرد هستند. قهوه برای صد میلیون نفر از ساکنین کشورهای مختلف در صنایع مختلف کارآفرینی می‌کند که اغلب این افراد از قشر ضعیف جامعه محسوب می‌شوند. گرمایش زمین زندگی تمامی انسان‌ها را در ابعاد مختلف تحت تأثیر خود قرار خواهد داد.